Postępowanie prowadzone przez komisję w stosunku do osób nadużywających alkoholu

Podstawa prawna

Postępowanie w stosunku do osób nadużywających alkoholu określa rozdział 2 ustawy z dnia
26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z  2023r., poz.165 )

Procedura może być wszczęta wobec następujących osób:

Zgodnie z art. 24. ww. ustawy osoby, które w związku z nadużywaniem alkoholu powodują:

• rozkład życia rodzinnego;
• demoralizację małoletnich;
• uchylają się od obowiązku zaspakajania potrzeb rodziny;
• systematyczne zakłócają spokój lub porządek publiczny,

kieruje się na badanie przez biegłego w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego.

Sam fakt uzależnienia od alkoholu nie  stanowi podstawy do zobowiązania danej osoby do podjęcia leczenia odwykowego, lecz muszą towarzyszyć temu także określone negatywne zachowania w sferze społecznej.

Instytucje uprawnione do złożenia wniosku do Sądu celem zobowiązania do podjęcia leczenia odwykowego

To sąd rejonowy właściwy według miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie dotyczy  orzeka  w postępowaniu nieprocesowym o zastosowaniu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego

Wniosek do Sądu złożyć mogą tylko dwie instytucje:

• Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Lublińcu
• Prokuratura

Złożenie wniosku o leczenie bezpośrednio do Sądu – a nie za pośrednictwem Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Lublińcu lub Prokuratury – spowoduje, że Sąd odrzuci taki wniosek, jako pochodzący od osoby nieuprawnionej albo odeśle taki wniosek do Miejskiej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Lublińcu, jako instytucji do tego uprawnionej.

Procedura zobowiązania do podjęcia leczenia odwykowego prowadzona przez Miejską Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Lublińcu

1. Złożenie  wniosku o zobowiązanie do leczenia odwykowego osoby uzależnionej ( przez osobę prywatną lub instytucję zewnętrzną) wszczyna procedurę dotyczącą zobowiązania do leczenia odwykowego.

Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Lublińcu  przyjmuje w/w wnioski o wszczęcie procedury zobowiązania do poddania się leczeniu odwykowemu w szczególności od:

• członków rodziny;
• sąsiadów i najbliższego otoczenia,
• instytucji takich jak: Komenda Powiatowa  Policji w Lublińcu, Zespołu Kuratorskiej Służby Sądowej, Sądu, Prokuratury, Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Lublińcu

2. Po otrzymaniu wniosku o zobowiązanie do poddania się leczeniu odwykowemu następuje jego rozpatrzenie pod względem zasadności prowadzonej procedury. Ponadto w przypadku stwierdzenia we wniosku zawiadomienia o zjawisku przemocy w rodzinie, MKRPA wypełnia formularz „Niebieska Karta” i przekazuje  do Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy Domowej  działającego przy Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Lublińcu.
3. Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Lublińcu zaprasza osobę zgłoszoną na posiedzenie Komisji. Członkowie Komisji starają się zmotywować w/ w osobę do podjęcia dobrowolnego leczenia odwykowego, wskazują ośrodki, w których można uzyskać pomoc w formie konsultacji, terapii stacjonarnej lub ambulatoryjnej.
   
   
4. Jeżeli osoba zgłoszona nie stawi się na pierwsze spotkanie, zapraszana jest na kolejny termin posiedzenia Komisji.
   
   
5. W przypadku stawienia się osoby zgłoszonej i wyrażenia chęci do podjęcia leczenia MKRPA monitoruje, czy osoba uczestniczy w zajęciach, czy powstrzymuje się od spożywania alkoholu. Sprawdza to poprzez zapraszanie osoby zgłoszonej z zaświadczeniem z ośrodka terapeutycznego, w razie potrzeby zapraszanie kogoś z członków rodziny, który opisze bieżącą sytuację.
   
   
6. Jeżeli fakt dalszego nadużywania alkoholu zostaje potwierdzony przez członków rodziny lub Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej czy KPP w Lublińcu, Komisja kieruje osobę zgłoszoną do  biegłych sądowych ( lekarz psychiatra i psycholog) na badanie w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju i zakładu leczniczego.
   
   
7. Kiedy osoba kierowana na badania nie zgłasza się na dwa terminy wyznaczonych badań MKRPA kieruje wniosek do Sądu o zastosowaniu obowiązku poddania się leczeniu odwykowemu.
   
   
8. Wnioski kierowane są również do Sądu w przypadkach, gdy osoba zgłosi się na badanie, lekarze stwierdzą zespół uzależnienia od alkoholu, ale osoba nie podejmie leczenia odwykowego i nie zaprzestaje spożywania alkoholu, czyli w każdym przypadku, gdy leczenie nie przebiega prawidłowo.

UWAGA:

Procedura zobowiązania do podjęcia leczenia odwykowego prowadzona przez Miejską Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych nie podlega regulacjom Kodeksu postępowania administracyjnego.

Osoba lub instytucja zawiadamiająca Miejską Komisję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych  o konieczności podjęcia działań w ramach procedury nie staje się stroną w procedurze oraz w postępowaniu sądowym –  nie ma dostępu do gromadzonych materiałów, nie może wnieść apelacji od wydanego postanowienia sądowego.

Postępowanie Sądowe

1. Po wpłynięciu wniosku z MKRPA o zobowiązanie do podjęcia leczenia Sąd wyznacza termin rozprawy. Komisja nie ma wpływu na czas rozpatrzenia sprawy przez Sąd.
   
   
2. Jeżeli w danej sprawie brak jest opinii biegłych, ( osoba nie zgłosiła się na wyznaczony termin badania), Sąd kieruje taką osobę na badanie. Sąd ma uprawnienie do przymusowego doprowadzenia przez Policję osoby na rozprawę, jak również na badanie.

Sąd ma pełną swobodę w ocenie dowodów w sprawie, choć zazwyczaj najważniejszym dowodem, który ma wpływ na jej wynik, jest opinia biegłych.

3. Sąd może na podstawie zebranych dowodów (opinii biegłych, zeznań uczestnika, świadków, wywiadu Policji) wydać następujące orzeczenie:

• oddalić wniosek, gdy osoba nie jest uzależniona,
• wydać postanowienie o zobowiązaniu do leczenia, jeżeli zachodzą do tego przesłanki.

4. Sąd zobowiązuje osobę do poddania się leczeniu w stacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego (czyli w szpitalu) lub w formie ambulatoryjnej tj. w niestacjonarnym zakładzie lecznictwa odwykowego (czyli w poradni, w ośrodku). Na czas trwania obowiązku leczenia sąd może ustanowić nadzór kuratora nad przebiegiem leczenia odwykowego.
   
   
5. Sąd orzeka o obowiązku leczenia odwykowego w formie postanowienia, od którego przysługuje apelacja.
   
   
6. Zobowiązanie do poddania się leczeniu trwa dwa lata od uprawomocnienia się postanowienia sądu i po tym okresie jest ono umarzane, bez względu na to czy osoba spożywa alkohol. Jeżeli sąd wyda postanowienie o zobowiązaniu do leczenia w niestacjonarnej placówce leczniczej, a osoba nie podjęła leczenia sąd może z urzędu zmienić formę leczenia na leczenie stacjonarne.

UWAGA:   Wnioski o objęcie leczeniem należy składać:

1. Miejska Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Lublińcu, ul. Oświęcimska 30, codziennie ( poniedziałek-piątek) w godz. 7.00-15.00,
2. drogą pocztową na w/w adres, bądź na adres email: mkrpa@mops.lubliniuec.pl.